همان طور که می دانیم اکثر عناصر حیاتی انسان در سر و گردن موجود می باشد که باعث شده این نواحی از بدن نقاط حساسی در خود جای دهند و کوچکترین مشکل در آن ها اختلالات زیادی برای افراد ایجاد می کند. سر و گردن ساختار و ساختمان پیچیده ای دارند و به همین دلیل تشخیص بیماری هایی که در این ناحیه ها ایجاد می شوند به مهارت و تخصص بیشتری نیاز دارد. تومورهای خوش خیم و بد خیم ، مشکلات تیروئیدی ، عفونت ها و سینوس ها از بیماری های مربوط به سر و گردن می باشند و برای درمان از تکنیک جراحی سر و گردن استفاده می شود. در این مقاله از سایت دکتر زهرا عباسی یکی از بهترین متخصصین گوش و حلق و بینی تهران ، مطالب مفیدی برای آگاهی شما عزیزان در مورد عمل سر و گردن نوشته شده است.
نشانه های ابتلا به بیماری های سر و گردن
- از متداول ترین علائم مبتلا شدن به بیماری های سر و گردن ، درد در نواحی سر و صورت می باشد.
- در صورتی که در ناحیه سر و گردن شخصی برجستگی به وجود بیاید و درد نداشته باشند ، نشانه بیماری بوده و حتما باید بررسی شود.
- دشواری در خوردن و آشامیدن ، درد موجود در گلو ، دهان ، سینوس ، دشواری حین صحبت و بی حسی ناشی از تورم از دیگر علائم بارز این بیماری می باشد.
- هنگامی که در نواحی سر و گردن ، علائمی غیر طبیعی مشاهده کردید هر چه سریعتر به پزشک معالج مراجعه کنید تا به درمان آن در ابتدای مرحله بپردازد.
دلایل بیماری های سر و گردن و نیاز داشتن به جراحی سر و گردن
دلایل بسیاری از عوامل محیطی و ژنتیکی در ایجاد بیماری های سر و گردن موثر می باشند که شامل موارد زیر می باشد:
- تورم مفاصل
- تورم غدد لنفاوی
- اختلال های مادرزادی
- کم کاری یا پر کاری تیروئید
- استعمال دخانیات و سیگار
- به عصب های نخاعی آسیب وارد می شود.
- وارد شدن ضربات محکم و شدید به سر و گردن
- عدم درمان سر وقت بیماری و عفونت های حاصل از آن
جراحی سر و گردن چیست؟
یکی از مسیرهای مهم درمانی که موجب بهبود مشکلات بیماری های سر و گردن می شود ، عمل درمانی سر و گردن است. با قرار گرفتن سینوس ها و غده تیروئید در این قسمت ، مشکلات می تواند سلامت بدن را تهدید کند. به عنوان مثال ، یکی از شرایط سخت ، بروز توده های سرطانی و بدخیم در ناحیه سر و گردن می باشد. برای شروع درمان این توده ها ممکن است بر اساس تشخیص متخصص ، جراحی سر و گردن انجام شود.
تومورهای درون سر و توده های گردنی ، به این دلیل خطرناک هستند چون تنها قسمت های اطراف خود را تحت تاثیر قرار نمی دهند. بروز این توده ها عملکرد تمامی نواحی سر و گردن را به مشکل دچار می کند. به عنوان مثال می توان گفت سینوس ها ، غدد بزاقی ، حفره های بینی ، حنجره ، لب ، گلو در اثر عوارض این بیماری ها دچار تغییراتی می شود. بعضی از بیماری های مهم که با مراجعه به جراح متبحر گوش و حلق و بینی و جراحی سر و گردن برطرف می شوند شامل :
- خروپف و آینه خواب
- مشکلاتی که مرتبط با فک می باشند.
- اختلال در لوزه ها
- حس کردن درد شدید در لوزه ها
- به وجود آمدن مشکلات حرارتی
- ایجاد عفونت شدید در گوش ها
- مشکلات حرکتی
- احساس سرگیجه
- فشار وارد شدن به نخاع
- در نواحی فوقانی ستون فقرات ایجاد ناهنجاری
- آسیب به غده تیروئید و تغییر در عملکرد آن
هنگام مشاهده توده در گردن به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
از آنجایی که به عارضه های توده در پشت گردن دچار شدیم ، باید بدانیم که جراحی توده گردن ، توسط جراح گوش و حلق و بینی انجام می گیرد. پزشک متخصص در ابتدا نشانه ها و علائم بیماری با سر و گردن مانند توده در سر و ایجاد توده پشت گردن ، برای انجام جراحی شرایط را ارزیابی می کند. در پایان بر اساس تشخیص خود و نتیجه معاینات زمینه را برای جراحی سر و گردن فراهم می کند.
برای یافتن علت ایجاد توده ها و تشخیص نوع آن ها ، جراح راه های تشخیصی فراوانی مانند MRI ، آزمایش های خونی ، سونوگرافی ، نمونه برداری ، سی تی اسکن ، آندوسکوپی بینی و سینوس را در وضعیت بیمار می سنجد. توده های پشت گردن در دو گروه بدخیم و خوش خیم دسته بندی می شوند. به توده های بدخیم ، توده های سرطانی می گوییم که شامل یکی از گروه های سرطان تیروئید ، غدد بزاقی ، لنفوم و موارد دیگر می باشند. برنامه ریزی درمانی و مسیر آن بر اساس همین موضوع مشخص می شود. در صورت نیاز نیز به بیمار عمل سر و گردن تجویز می شود.
چه زمانی جراحی سر و گردن تشخیص داده می شود؟
در صورت عدم رفع اختلالات نواحی سر و گردن با سایر روش های درمانی ، عمل سر و گردن در تهران انجام می شود. رفع مشکلات تیروئید ، جراحی توده های گردنی و اختلالات سینوسی مواردی می باشند که متخصص تصمیم به جراحی بگیرد. در موقعیت های عمده ای مانند ایجاد توده های گردنی ، پزشک جراحی سر و گردن را در تهران یا شهر محل زندگی بیمار ضروری می داند. مرحله اول جراحی تومورهای گردنی معمولا درمان سرطان سر و گردن می باشد. جراح در این عمل ، بافت توده را حذف و خارج می کند. ادامه درمان به واسطه پرتو درمانی و شیمی درمانی انجام می شود. در واقع می توان گفت عمل درمانی سر و گردن ، یک جراحی مکمل ترمیمی است. در عمل سر و گردن ، ظاهر این قسمت ها تحت جراحی ترمیمی قرار می گیرد و نقش بسزایی در آن ها ایجاد می کند.
انواع جراحی توده سر و گردن کدامند و چگونه انجام می شوند؟
جراحی سر و گردن با تکنیک های مختلفی انجام می شوند. نکته مورد نظر در عمل سر و گردن این است که نه تنها بافت توده بلکه مقداری از نواحی اطراف آن نیز باید برداشته شود. در این صورت سلول های مشکوک خارج شده و تومور جدیدی تشکیل نمی شود. متدهای دیگر عمل تومور گردن و نحوه انجام آن عبارتند از :
- استفاده از لیزر در جراحی توده موجود در گردن
- ایجاد برش
- با برش اقدام به حذف غدد لنفاوی در جراحی سر و گردن
- عمل ترمیمی
روش های درمان بیماری های سر و گردن
برای درمان بیماری های سر و گردن ، به طور همزمان از چند روش درمانی استفاده شود که شامل :
- لیزر : عموما در درمان های ابتدایی توده پشت کردن ، استفاده از لیزر خصوصا در مواردی که تومور در حنجره است بسیار مفید می باشد.
- ایجاد برش : جراح در این هنگام با ایجاد برشی ، بافت توده یا بخشی از آن را خارج می کند. جراحی که به توده بدخیم سر و گردن فرد مشکوک شده ، در ناحیه گردن بیمار برشی ایجاد می کند و غدد لنفاوی را از آن حذف می کند. این تکنیک جراحی سر و گردن به طور همزمان با روش قبل انجام می شود. به جراحی خارج کردن غدد لنفاوی در گردن کالبد شکافی گردن نیز می گویند که البته تمام پزشکان این عمل را توصیه نمی کنند زیرا برداشتن غدد لنفاوی عوارض طولانی مدت می تواند داشته باشد. از این رو در موارد سرطانی حاد ، که غدد لنفاوی نیز درگیر شده اند ، جراح برای جلوگیری از گسترش آن و نجات جان بیمار اقدام به حذف غدد لنفاوی از روش جراحی سر و گردن می کند.